Kraina prosecco

Północno-wschodnie Włochy to rejon uprawy i produkcji wina prosecco, które w ostatnich latach zdobyło ogromną popularność na całym świecie. Zapraszamy do zobaczenia, jak wyglądają miejsca, które znamy z określeń handlowych i napisów na butelkach tego doskonałego wina. Prawa do używania nazwy prosecco mają producenci z określonych regionów północnych Włoch. Najlepszej jakości wina powstają pomiędzy Valdobiaddene a Conegliano, region ma najdłuższą tradycję i koncentruje się na wysokiej jakości winie. Podobnie mniej znany poza Włochami region Asolo to wzgórza, z których pochodzi wino najwyższej jakości. 

Z Valdobbiaddene do Conegliano

Między tymi dwoma miastami, których nazwy nie są obce miłośnikom prosecco, rozpościerają się najlepsze i najbardziej znane winnice produkujące to słynne wino musujące. To tu winogrona odmiany Glera znajdują najlepsze warunki wzrostu, pozwalające uzyskać najlepszą jakość prosecco. Oprócz pięknych krajobrazów, malowniczych winnic na wzgórzach, zobaczymy także ciekawe miasteczka i zabytki.

Valdobiaddene to nieduże miasteczko będące lokalnym centrum i zapleczem plantatorów i producentów prosecco. Można się tu zatrzymać na zakupy lub degustację w jednym z licznych sklepów z winem. Valdobiaddene jest bardzo ładną i zadbaną miejscowością, mimo że nie ma tu spektakularnych zabytków, warto spędzić trochę czasu. Najładniejsze widoki zaczynają się tuż za miasteczkiem, wystarczy przejażdżka po malowniczych drogach wijących się wśród winnic. Zapraszamy na wycieczkę między zielonymi wzgórzami prosecco.

Najwyższej jakości prosecco oznaczane jako Superiore di Cartizze DOCG. Jest ono produkowane na niewielkim obszarze  wzgórz Cartizze położonych wokół miasteczka San Pietro di Barbossa i Santo Stefano, niedaleko Valdobbiadene. Mikroklimat tego mikroregionu o powierzchni tylko 107 hektarów zapewnia idealne warunki dla uprawy winorośli odmiany Glera. Dzięki specyficznym warunkom możemy degustować powstające tu wyjątkowej jakości  prosecco. Winnice położone są na stromych zboczach, większość prac wykonywana jest ręcznie. Wydajność z hektara jest zmniejszona do 12 ton, co jeszcze bardziej poprawia jakość wina i niestety podnosi jego cenę. Produkcja prosecco Cartizze jest ograniczona i nie można jej zwiększyć.

Około 12 km od Valdobbiadene niedaleko od miejscowości Fontana znajdziemy położony wśród winnic uroczy kościółek San Lorenzo. Warto wspiąć się małą drogą na strome wzgórze, na którym zbudowano tę świątynię. Można też dojechać tam samochodem. Widoki na okoliczne wzgórza są doskonałe, cisza i spokój tego miejsca pozwala na chwilę relaksu.

Jednym z ciekawych miasteczek w pobliżu niedaleko Conegliano jest San Pietro di Feletto. Na wzgórzu z doskonałym widokiem na okolicę znajduje się pięknie zachowany kościół San Pietro z XI wieku. Przy wejściu do kościoła, pod rozłożystym portykiem znajduje się kilka cennych i pięknych późnośredniowiecznych fresków. Kolejne malowidła, które powstały między XII a XV wiekiem, znajdują się we wnętrzu kościoła. Obok świątyni stoi wysoka wieża dzwonnicy, zbudowano ją w XVI w stylu nawiązującym do romańskiej świątyni. Kościół parafialny San Pietro jest jedną z najstarszych i najważniejszych świątyń w regionie Treviso.

U podnóża wzgórz Prosecco leży nowoczesne miasto Conegliano, jedno z większych w regionie. Miasto ma rodowód średniowieczny, najciekawszym zabytkiem jest katedra San Leonardo. Wkomponowana w miejskie budynki wyróżnia się łukowatą fasadą ozdobioną dużymi freskami z XVI wieku. Charakterystycznym budynkiem miasta jest neoklasycystyczny Il Teatro Accademia. Liczący 150 lat budynek teatru jest symbolem i najbardziej charakterystycznym budynkiem w Conegliano.

Conegliano odegrało najważniejszą rolę w rozwoju winiarstwa w całym regionie. Już w 1769 r. powstała w tym mieście Accademia di Conegliano, która określiła zasady produkcji miejscowego wina, skatalogowała okoliczne winnice i określiła pożądane cechy uprawianych winogron. Na jednym ze spotkań członków tej instytucji po raz pierwszy w 1772 r. użyto nazwy prosecco dla wina produkowanego w tym regionie. W 1868 r. w Conegliano powstało Towarzystwo Naukowo-Technologiczne Trevigiana, był to początek prawdziwej rewolucji winiarskiej, ustalono wtedy wysokie standardy produkcji tego wina. Także w tym roku hrabia Marco Giulio Balbi Valier wyselekcjonował odmianę Prosecco zwaną później „Prosecco Balbi” oraz znacznie przyczynił się do rozpowszechnienia tej nazwy. 

Asolo

Asolo należy do elitarnej grupy I Borghi più belli d’Italia, stowarzyszenia małych historycznych miast włoskich o znaczeniu historycznym i bogatych tradycjach. Przynależność do tej grupy jest gwarancją ciekawego i pięknego miejsca. Asolo potwierdza tę zasadę, malowniczo położone na wzgórzu miasteczko jest urocze. Wąskie, kręte uliczki ze starymi budynkami, freski na ścianach historycznych budowli i malowniczy zamek na wzgórzu tworzą klimat tego miasteczka. Włosi uważają Asolo za idealne miejsce na ślub, często można zobaczyć odbywające się uroczystości oraz pary pozujące do zdjęć na tle miasteczka.

Asolo jest stolicą regionu winiarskiego uprawnionego do używania nazwy DOCG, gwarantującej wysoką jakość prosecco. Wzgórza, na których uprawiana jest winorośl, ciągną się dużym łukiem nad rzeką Piave. Po drugiej stronie rzeki podobny obszar zajmuje region DOCG Valdobiaddene-Conegliano.

Informacje praktyczne

Wino prosecco powstaje z winogron odmiany Glera, znanej już od czasów rzymskich. Musi ich być co najmniej 85%, dodatek mogą stanowić jedynie konkretne odmiany winogron Verdiso, Bianchetta Trevigiana, Perera , Chardonnay, Pinot Blanc, Pinot Grigio, czy Pinot Noir. Przez wiele lat winogrona Glera nazywano wypromowaną w tym regionie nazwą prosecco. Do nazwy Glera powrócono w 2009 r., od tego czasu nazwa prosecco zastrzeżona jest jedynie dla win powstałych w pięciu prowincjach Wenecji Euganejskiej (80% produkcji-Belluno, Padova, Treviso, Wenecja, Vicenza) oraz czterech prowincji Friuli-Wenecji Julijskiej (Gorizia, Pordenone, Triest i Udine). Nazwy prosecco nie mogą używać producenci win z odmiany Glera w innych rejonach Włoch. Najlepszej jakości prosecco, spełniające ściśle określone warunki DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita) jest produkowane jedynie w regionach Valdobiaddene-Conegliano oraz Asolo, których granice są ściśle określone. Są to pagórkowate rejony bogate w minerały, łagodny klimat jest naturalnym siedliskiem dla winogron odmiany Glera. Duża część prac w winnicach odbywa się ręcznie, nie jest możliwa taka mechanizacja jak w winnicach położonych na nizinach. Oszczędnie używana jest też chemia,  na wielu działkach stosuje się uprawę ekologiczną. Niższe są zbiory, ale winogrona pozwalają uzyskać prosecco najwyższej jakości. Na obszarach położonych poza Valdobiaddene-Conegliano oraz Asolo, które są także uprawnione do używania nazwy prosecco, produkuje się wina oznaczone jako DOC (Denominazione di Origine Controllata). Od producentów wymaga się także spełnienia wielu warunków, aby mogli używać tej nazwy będącej gwarancją jakości.

Prosecco wyróżnia metoda produkcji. W odróżnieniu od francuskiego szampana, hiszpańskiej cava czy pochodzącego z Włoch Trentino DOC, gdzie powtórna fermentacja wina odbywa się w butelkach, przy produkcji Prosecco stosowana jest metoda Martinottiego (Charmata). Refermentacja odbywa się w dużych stalowych kadziach, z których wino przelewane jest pod ciśnieniem do butelek. Cały proces w metodzie Charmata zajmuje tylko 15–20 dni, dzięki czemu otrzymujemy wina świeższe, bardziej owocowe, a przede wszystkim tańsze.

Istnieje wiele odmian prosecco. Prosecco DOC produkowane na dużych obszarach nizin jest podstawowym winem gwarantowanej jakości, lepszej jakości jest Treviso DOC czy rzadsze  Trieste DOC.  Bardziej surowe warunki jakości i kontroli spełniają wina DOCG z Valdobiaddene-Conegliano oraz Asolo, rosnące na wapiennych wzgórzach. Prawdziwą perłą jest DOCG Superiore di Cartizze, pochodzące ze ściśle limitowanych koło 100 niedużych winnic niedaleko Valdobiaddene. W zależności od stopnia nasycenia CO2 otrzymuje się prosecco spumante, mniej nasycone, delikatniejsze frizzante oraz mało znane poza Włochami fermo (bez gazu), nazywane też prosecco tranquillo. Zawartość cukru także może być różna, od najbardziej wytrawnego extra brut, przez brut, extra dry i zawierające najwięcej cukru dry.

Od 2019 roku Wzgórza prosecco w Conegliano i Valdobbiadene (Le Colline del Prosecco di Conegliano e Valdobbiadene)  znajdują się na liście światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO

„Wpis obejmuje część regionu upraw winorośli w północno-wschodniej części Włoch, w którym produkowane są wina prosecco. Cechą charakterystyczną krajobrazu są wzgórza o stromych zboczach, niewielkie poletka winnic położone na wąskich, trawiastych tarasach zwane ciglioni, lasy, małe wioski i ziemie uprawne. Teren był kształtowany przez człowieka i przystosowywany do jego potrzeb na przestrzeni stuleci. Od XVII wieku, dzięki systemowi ciglioni powstawała charakterystyczna szachownica winnic tworzona przez biegnące równolegle i prostopadle do zbocza rzędy winorośli. Technika rozpinania winorośli zwana bellussera, stosowana od XIX wieku, przyczyniła się również do powstania swoistych cech krajobrazu.” www.unesco.pl

Vittorio Veneto

Niedaleko Conegliano, wśród zielonych wzgórz i winnic leży miejscowość Vittorio Veneto. Formalnie miasto powstało w 1866 r. z połączenia dwóch miejscowości Cèneda i Serravalle. Nazwę miastu nadano na cześć pierwszego króla Włoch po zjednoczeniu Wiktora Emanuela II. Nie dajmy się zwieść pozornie krótkiej historii miasta, obydwie miejscowości mają długą i bogatą historię oraz zabytki sięgające starożytności i wczesnego średniowiecza. Warto odwiedzić tę miejscowość dla uroczych zakątków Seravalle, zdobionych renesansowych kamienic i pałaców przy Piazza Flaminio, położonych u podnóża potężnej skały.

Przez miasto przepływa górska rzeka Meschio, przed wiekami została skierowana przez przemyślny system kanałów przez Seravalle. W przeszłości płynąca z dużą prędkością woda pełniła funkcję przemysłową, napędzając młyny i urządzenia w manufakturach. Dziś kanały, mostki i przepusty wyglądają bardzo malowniczo i tworzą wyjątkową atmosferę miejscowości. Z Vittorio Veneto nidaleko już jest do zjawiskowych Dolomitów.

error: Content is protected !!