Zona Cafetera

Wilgotne góry w środkowej Kolumbii słyną z upraw kawy, które dały nazwę całemu regionowi. To także region zamieszkały przez Paisas, dumnych i otwartych mieszkańców farm, miast i miasteczek, gotowych ciepło przyjąć przybyszów.

Salento

Nieformalną stolicą Zona Cafetera (El Eje Cafetero) i na pewno najliczniej odwiedzanym miasteczkiem jest urocze Salento. Miasteczko jest położone na wysokości ponad 2000 m n.p.m., na okolicznych wzgórzach rozpościera się wiele plantacji kawowych. Przez Salento wiedzie też szlak do Vale do Cocora, zielonej doliny gdzie w naturze możemy zobaczyć najwyższe palmy na świecie. Największą atrakcją są jednak fantazyjnie pomalowane w stylu ludowym domy w miasteczku. Piękne balkony, nawiązujące do stylu kolonialnego, malowane okiennice i kolorowe ściany domów tworzą niepowtarzalną atmosferę miasteczka.

W Salento zwraca uwagę charakterystyczna architektura. Budynki nawiązujące do stylu kolonialnego są pomalowane w żywe kolory, stylowe drzwi i okna są szczególnie kolorowe i często ozdobione kwiatami. Miasteczko jest małe, ale pełne atrakcji. Niezliczona ilość sklepów z pamiątkami oraz niezłych restauracji pozwoli odpocząć po trudach eksploracji regionu Zona Cafetera. Salento oczywiście żyje z turystów, ale zachowało też w dużym stopniu charakter lokalnego centrum handlu i usług, w którym można spotkać autentycznych Paisos w charakterystycznych strojach.

Życie w miasteczku toczy się wokół głównego placu, pośrodku którego znajduje się mały park z palmami woskowymi. W uliczkach odchodzących od placu znajdziemy wszystko, czego potrzebuje podróżnik, dobre restauracje, sklepy z pamiątkami czy kawiarnie, w których można skosztować kawy z okolicznych wzgórz. Przyjemności dostarcza zwykły spacer pomiędzy fantazyjnie zdobionymi stylowymi budynkami, których właściciele wydają się konkurować w jak najbardziej oryginalnym ozdabianiu domów.

W góry w okolicach Salento znajdziemy wiele farm, w których uprawia się kawę. W Kolumbii uprawia się wyłącznie arabikę, wymagającą do optymalnego wzrostu wysokości 1300-1500 m n.p.m. Taka wysokość oraz strome zbocza, na których sadzone są krzewy, wymagają dużych nakładów pracy, większość czynności jest wykonywana ręcznie. Kolumbia jest pod względem wielkości trzecim na świecie producentem kawy a drugim, po Brazylii, producentem arabiki. Żyzne, wulkaniczne gleby oraz duże opady deszczu stwarzają dobre warunki do uprawy kawy, ale jednocześnie strome górskie zbocza nie pozwalają na powszechną mechanizację produkcji. Farmy są tu nieduże, często rodzinne, w  2011 roku region ten został wpisany na listę UNESCO jako „światowe dziedzictwo krajobrazu i kultury kawy”. Arabiki z Kolumbii to kawy delikatne, o wyczuwalnych aromatach owoców, mocno palone są zwykle kawy gorsze jakościowo.

Wizyta na plantacji kawy pozwala zobaczyć wszystkie etapy produkcji tego napoju. Zobaczymy funkcjonowanie plantacji, poczynając od wyhodowania sadzonek krzewów do zbioru dojrzałych owoców oraz całego procesu produkcji kawy. Wielu podróżników chwali te wizyty, nawet jeśli gdzieś na świecie wcześniej zwiedzali plantację kawy. W tym regionie Kolumbii wszystko jest bardzo atrakcyjnie pokazane i wytłumaczone, a krajobrazy są wyjątkowe. Sama plantacja jest także atrakcyjnym miejscem do obserwowania niezliczonej ilości kolorowych ptaków, łącznie z pięknymi kolibrami. Pomiędzy krzewami kawy tradycyjnie sadzi się inne drzewa i krzewy, właśnie po to, żeby zapewnić dobre warunki życia ptakom walczącym ze szkodnikami kawy. Koniecznie trzeba zabrać ubranie z długim rękawem i środek przeciw komarom, bo w krzewach kryje się ich mnóstwo.

valle de cocora

Położona w pobliżu Salento zielona dolina jest miejscem, gdzie naturalnie występują najwyższe palmy na świecie. Palmy Ceroxylon quindiuense mają wysokość od 45 do nawet 60 m. W dolinie rosną wśród pastwisk, wyżej w górach wyrastają ponad wierzchołki drzew, tworząc piękny i niezwykły krajobraz.

Palma woskowa, której łacińska nazwa Ceroxylon quindiuense nawiązuje do białego wosku pokrywającego pień oraz nazwy regionu Quindio, w którym występuje najliczniej. Palma jest uznawana za drzewo narodowe Kolumbii, od 1985 r. jest gatunkiem prawnie chronionym w tym kraju. W przeszłości wosk pokrywający pień wykorzystywano do produkcji świec a drewno na budulec. Młode liście palmy używano tradycyjnie w Kolumbii w obchodach Niedzieli Palmowej, w pewnym okresie na skalę wręcz przemysłową, zniszczono w ten sposób wiele młodych drzew. Także liczne pastwiska powstająca w dolinach spowodowały spadek ilości palmy woskowej, którą uznano za gatunek zagrożony. Obecnie wzrosła świadomość konieczności ochrony tego ogromnego drzewa, pomagają też regulacje prawne. Dolina Cocory jest najlepszym miejscem do podziwiania tych rzadkich palm.

Filandia

Urokliwe miasteczko próbujące dorównać popularnością Salento. Mniejsze, rzadziej odwiedzane przez turystów, ale równie urokliwe i autentyczne. Miasteczko zostało założone około 1870 roku, pięknie odnowione i ozdobione domy pochodzą z przełomu XIX i XX wieku. W Filandii mniej jest sklepów z pamiątkami dla turystów czy restauracji. Miasteczko pełni za to rolę centrum handlowego dla mieszkańców okolicznych wiosek i farm.

Informacje praktyczne

Zona Cafetera wyznaczona jest przez miasta Menizales, Armenia i Pereira, pomiędzy tymi dwoma ostatnimi leży turystyczna stolica regionu Salento. Lotniska z wygodnymi połączeniami z Bogoty oraz Cartageny są położone w Pereira i Armenia, miasta te łączy dobra autostrada, częściowo płatna. Podobnie drogi do Salento, Valle de Cocora czy Filandia są bardzo dobre i wygodne. Natomiast dojazd do plantacji kawy czy jazda jakimś skrótem między tymi miastami staje się przygodą i wymaga odpowiedniego auta. Obsługujące tego typu trasy Jeepy nie są wyłącznie atrakcją dla turystów, ale faktycznie są potrzebne do przejechania tych tras. Ponadto osuwiska ziemi, podobnie jak ulewne deszcze są w tym rejonie bardzo częste. Turystycznym centrum tego regionu jest Salento. Urocze miasteczko ze sporą ofertą różnych noclegów warto wybrać na bazę do eksploracji regionu. Miasto ma dobre połączenia autobusowe z większymi ośrodkami, do okolicznych atrakcji można dojechać Jeepami kursującymi regularnie po okolicznych miejscowościach oraz do Valle de Cocora. Dolina Cocory znana z wysokich palm woskowych, najbardziej znanego drzewa w Kolumbii,  jest jednym z żelaznych punktów zwiedzania Zona Cafetera. Niestety najczęściej odwiedzana część doliny jest pocięta ogrodzonymi pastwiskami. Za wejście do lepszych punktów widokowych czy spacer bliżej palm trzeba zapłacić właścicielom terenu. W weekendy bywa bardzo tłoczno, lepiej unikać takich dni podobnie jak położonych bliżej parkingów terenów pełnych tanich atrakcji. Najlepiej też zwiedzać dolinę rano, po południu regularnie występują ulewne deszcze. Można także zapłacić za konną przejażdżkę i w ten sposób zwiedzić okolicę.

Región Paisa

Paisa formalnie jest obszarem  obejmującym kolumbijskie departamenty Antioquia, Caldas Risalda, Quindio oraz fragmenty Valled del Cauca i Tolima.  Określenie ma jednak szersze kulturowo znaczenie, mieszkańcy centralnej Kolumbii określani są jako paisas. Głównymi miastami regionu są Medellín, Pereira, Manizales i Armenia. . Nazwa Paisa pochodzi od hiszpańskiego słowa  Paisano (krajowiec, rodak,  Paiso żartobliwie można na polski przetłumaczyć jako ziomek). Obecnie Paisas to popularne określenie ludzi z tego rejonu, wyróżniających się odmiennym hiszpańskim akcentem czy wręcz dialektem (español antioqueño), kulturą, kuchnią, muzyką. Paisas są potomkami kolonizatorów przybyłych głównie z Hiszpanii, są bardzo przywiązani do rodzin oraz ziemi, którą uprawiają. Większość terenu to góry, w małych farmach hoduje się bydło oraz uprawia największe obecnie bogactwo regionu,  kawę. Paisas znani są ze swej życzliwości oraz gościnności, poczucia humoru, są dumni ze swych lokalnych ojczyzn oraz religijni. Na co dzień mężczyźni często noszą tradycyjne ubranie, którego elementami są luźna koszula, chusta, nieodzowny kapelusz i płócienna torba przewieszona przez ramię. Najsłynniejszym daniem kuchni Paisa jest bandeja paisa, duża porcja lokalnych przysmaków, składa się zwykle z kawałka pieczonej wołowiny, ryżu, czerwonej fasoli,  awokado, słodkich smażonych patacones (bananów), smażonego jajka, małej arepy (placka) kukurydzianej. Restauracje z cocina paisano są popularne także w innych regionach Kolumbii, łatwo je znaleźć w Bogocie.

error: Content is protected !!