Uxmal

Uxmal jest uznawany za jeden z najważniejszych przykładów architektury Majów i został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Miasto charakteryzuje się wyjątkowym stylem architektonicznym, który jest znany jako styl Puuc. Styl ten jest charakterystyczny dla okresu klasycznego cywilizacji Majów i wyróżnia się ozdobnymi dekoracjami. Gładkie u dołu fasady są bogato zdobione w górnej części.  Uxmal znajduje się w pobliżu miasta Mérida i jest jednym z najważniejszych miejsc archeologicznych na Półwyspie Jukatan.

Zaraz po wejściu na teren Uxmal wita nas charakterystyczny widok piramidy Wróżbity. Jest to imponująca piramida o wysokości 35 metrów i pięciu poziomach, zbudowana na planie elipsy. Legendy głoszą, że piramida została zbudowana w jedną noc przez czarodzieja. Budynek powstał etapami między VIII a XI wiekiem. Jak niemal wszystkie piramidy Majów wznoszono je jedną na drugiej, przykrywając starsze budowle. W ostatniej fazie budowy na szczycie piramidy wzniesiono świątynię.

Doskonałym przykładem stylu Puuc jest Dom (czworokąt) Mniszek. Nieznana jest pierwotna funkcja tego obiektu, nazwy nadawali Hiszpanie według swoich wyobrażeń. Budynki otaczające ogromny plac składają się z 74 małych pomieszczeń. Szczególnie bogato zdobione są górne fasady budowli. Na ozdobnym fryzie można dostrzec postacie ludzkie, węże, maski bogów i kamienne mozaiki.  To najlepszy przykład styl Puuc, cechującego się wysokimi i gładkimi ścianami bez ozdób, zwieńczonymi u góry bogatymi dekoracyjnymi elementami, takimi jak rzeźby i fryzy. 

Budynek stojący po północnej stronie jest na wyższym poziomie niż pozostałe. Prowadzi do niego duża klatka schodowa ze stelą pośrodku. Na końcu tych schodów znajdują się dwie świątynie. Ta po prawej ma tylko dwie kolumny i nie ma żadnych ozdób. Ta po lewej jest większa, ma ornamentykę sugerującą, że była poświęcona planecie Wenus (dlatego nazwana została Świątynią Wenus) i jest wsparta na czterech kolumnach. W tym budynku znajduje się łącznie 26 pokoi ułożonych poziomo. Dekorację uzupełnia sztukateria, w której pojawiają się postaci ludzkie, małpy, maski boga Chac, ptaki oraz stylizowane chaty Majów z dachami z piór i dwugłowymi wężami.

Informacje praktyczne

Uxmal jest jednym z najważniejszych i najczęściej odwiedzanych przez turystów zabytków Jukatanu obok Chichén Itzá. Strefa archeologiczna znajduje się około 80 km i godzinę jazdy od Meridy. Wiele stron podaje cenę wstępu dla obywateli Meksyku. Niestety turyści traktowani są inaczej, łącznie bilety i podatek wynoszą około 500 Pesos za osobę (ponad 20 USD, dodatkowo płatny jest też parking). Ważne jest, żeby mieć tę kwotę w gotówce, w czasie naszej bytności w kasie nie można było płacić kartą. Jedyny bankomat znajduje się już na terenie Uxmal.

W ciągu jednodniowej wycieczki z Meridy, przy zachowaniu pewnego tempa zwiedzania, można zobaczyć ruiny sąsiedniego Kabah, Sayil oraz znajdującego się około godzinę drogi Mayapán. Wstęp do tych zabytków kosztuje 75 Pesos. Aktualne informacje znajdują się na oficjalnej stronie  www.inah.gob.mx 

W drodze do dalszej części miasta zobaczymy teren boiska do rytualnej gry w piłkę. Boisko ma 34 metry długości i 10 metrów szerokości. Po jego obu stronach zachowały się kamienne, zdobione pierścienie (zdjęcie powyżej). Boisko posiada typowy kształt, rytualna gra w piłkę była ceremoniałem głęboko osadzonym w wierzeniach ludów Mezoameryki.

W dalszej części miasta, w drodze do Pałacu Gubernatora wznosi się Wielka Piramida, zwieńczona na szczycie Świątynią Papug. Wielka Piramida ma wysokość około 30 metrów i przypuszczalnie stanowi jedną z najstarszych budowli w Uxmal, pochodzi prawdopodobnie z połowy VII wieku. W czasach świetności była podobnej wielkości do Piramidy Wróżbity.

Obok Wielkiej Piramidy znajduje się budowla nazwana Gołębnikiem. Nazwa wzięła się od ażurowego zwieńczenia dachu. Dziewięć bram ze sklepieniem łukowym prawdopodobnie prowadziło do położonego na platformie kolejnego pałacu. Nazwa budynku pochodzi wyłącznie od skojarzeń odkrywców, nie ma związku z jego funkcją w czasach Majów.

W części miasta położonej na wielkiej platformie, wzniesiono kilka budowli. Największe z nich to Dom Żółwi i Pałac Gubernatora. Dom Żółwi to prostokątna budowla o długości 29 metrów. Wewnątrz znajduje się kilka pomieszczeń, trzy położone centralnie zostały ze sobą połączone, a dwa osobne znajdują się po obydwu stronach budynku. Interesującą fasadę ozdobiono szeregiem małych kolumn i kamiennymi rzeźbami żółwi.

Pałac Gubernatora jest bezprzecznie mistrzowskim dziełem architektury Majów w stylu Puuc. Budynek wznosi się na kamiennej platformie o wysokości 12 metrów. Przed schodami na ogromnym placu ustawiono tron w formie dwugłowego jaguara. Sam pałac ma 100 metrów długości, 12 metrów szerokości i 9 metrów wysokości. Budynek tworzą trzy części, w których znajdują się łącznie 24 pomieszczenia. Pałac ten jest jednym z największych osiągnięć cywilizacji starożytnego  Meksyku.

Na placu przed Pałacem Gubernatora znajduje się ta mała platforma. Umieszczono na niej  rzeźbę przedstawiającą dwa jaguary połączone klatką piersiową, był to prawdopodobnie ceremonialny ołtarz, zorientowany na osi północ- południe. Pałac jest wyjątkowo pięknie i kunsztownie ozdobiony. Fasada została pokryta kamienną mozaiką, z maskami majańskich bóstw. Co ciekawe, oś symetrii Pałacu wskazuje korelację z pozycją na horyzoncie planety Wenus, mogącą służyć do wyznaczania pory deszczowej. Dekoracja elewacji budynku zawiera prawie 400 glifów Wenus umieszczonych w maskach boga deszczu Chac. Majowie oddawali mu szczególną cześć jako dawcy życiodajnej wody, niezbędnej do uprawy roli. 

error: Content is protected !!